Türkiye’de Cari İşlemler Açığı, Döviz Kuru, Enerji İthalatı, Enflasyon ve Büyüme İlişkisi: VAR Analizi
(Türkiye’de Cari İşlemler Açığı, Döviz Kuru, Enerji İthalatı, Enflasyon ve Büyüme İlişkisi: VAR Analizi )

Yazar : Muzaffer Çabukoğlu    
Türü :
Baskı Yılı : 2023
Sayı : 3-2
Sayfa : 1-14
    


Özet

The aim of the study is to determine to what extent the exchange rate, energy imports, inflation and economic growth affect the current account deficit with by analyzing the relationship between current account deficit, exchange rate, energy imports and growth in the Turkish economy. VAR model is established that using data on variables of current deficit, real effective exchange rate, energy imports, inflation and gross domestic product covering the years 1990-2022. The Tado-Yamamoto and Granger causality analysis was applied In the established model.According to the Toda Yamamato causality test, It has been determined one-way causality from the inflation rate to the current deficit/GDP ratio, from the real effective exchange rate to the inflation rate and from the inflation rate to the GDP growth rate. According to Granger causality, it is observed that there is unidirectional causality from real effective exchange rate to inflation rate and from energy import/total energy use rate to inflation rate.



Anahtar Kelimeler

Current Account Deficit, Exchange, Rate, Energy Import,Inflation, VAR Analysis



Abstract

Çalışmanın hedefi Türkiye ekonomisinde cari işlemler açığı, döviz kuru, enerji ithalatı, enflasyon ve iktisadi büyüme arandaki ilişkiyi analiz ederek, döviz kuru, enerji ithalatı, enflasyon ve büyümenin cari açığı ne ölçüde etkilediğini belirlemektir. Cari açık, reel efektif kur, enerji ithalatı, enflasyon ve gayri safi yurt içi hasıla değişkenlerine ilişkin 1990-2022 yıllarını kapsayan veriler kullanılarak VAR modeli oluşturulmuştur. Kurulan modelde Tado-Yamamoto ve ve Granger nedensellik uygulanmıştır. Toda Yamamato nedensellik testine göre, enflasyon oranından cari açık/GSYİH oranına, reel efektif döviz kurundan enflasyon oranına, enflasyon oranından GSYİH büyüme hızına doğru tek yönlü nedensellik olduğu tespit edilmiştir. Granger nedenselliğe göre ise, reel efektif döviz kurundan enflasyon oranına ve enerji ithalat/toplam enerji kullanım nisbetinden enflasyon oranına tek yönlü nedensellik olduğu gözlemlenmiştir.



Keywords

Cari Açık, Kur, Enerji İthalatı, Enflasyon, VAR Modeli