TÜRKİYE’DE AKARYAKIT FİYATLARI İLE DÖVİZ KURU İLİŞKİSİ ÜZERİNE AMPİRİK ARAŞTIRMA
(TÜRKİYE’DE AKARYAKIT FİYATLARI İLE DÖVİZ KURU İLİŞKİSİ ÜZERİNE AMPİRİK ARAŞTIRMA )

Yazar : ERDOĞAN EKŞİOĞLU    
Türü :
Baskı Yılı : 2022
Sayı : 2-1
Sayfa : 18-40
    


Özet

Petrol fiyatındaki değişim, petrol ithalatçısı konumunda olan Türkiye ekonomisini birçok kanaldan etkilemektedir. Bu etkilerden en önemlilerden biri akaryakıt fiyatlarındaki değişimdir. Ekonomik faaliyetlerin gerçekleştirilmesi, üretim artışı, sosyal yaşamın gelişimi ve ulaşımın kolaylaşması için akaryakıt hayati önem taşımaktadır. Bu çalışmada Türkiye ekonomisinde akaryakıt olarak kullanılmakta olan; benzin, motorin ve LPG fiyatları ile dolar ve euro kuru arasındaki ilişkinin nedenselliği ve boyutları araştırılmaktadır. Bu bağlamda söz konusu ilişki 2011-2022 yılları arası 132 aylık veriler üzerinden eşbütünleşme ve nedensellik testleri ile analiz edilmektedir. Literatürdeki çalışmalara katkı sağlama bağlamında Türkiye ekonomisinde oluşan akaryakıt fiyatı verilerine Johansen Eşbütünleşme Testi uygulanmaktadır. Çalışmaya ait bulgulara göre değişkenler arasında uzun dönemli ilişkinin olduğu ve nedenselliğin yönünün ise genellikle dolar değişimlerinden akaryakıt fiyatlarındaki değişime doğru gerçekleştiği oransal olarak belirlenmektedir.



Anahtar Kelimeler

Oil Prices, Exchange Rate, Johansen Cointegration Test



Abstract

Petrol fiyatındaki değişim, petrol ithalatçısı konumunda olan Türkiye ekonomisini birçok kanaldan etkilemektedir. Bu etkilerden en önemlilerden biri akaryakıt fiyatlarındaki değişimdir. Ekonomik faaliyetlerin gerçekleştirilmesi, üretim artışı, sosyal yaşamın gelişimi ve ulaşımın kolaylaşması için akaryakıt hayati önem taşımaktadır. Bu çalışmada Türkiye ekonomisinde akaryakıt olarak kullanılmakta olan; benzin, motorin ve LPG fiyatları ile dolar ve euro kuru arasındaki ilişkinin nedenselliği ve boyutları araştırılmaktadır. Bu bağlamda söz konusu ilişki 2011-2022 yılları arası 132 aylık veriler üzerinden eşbütünleşme ve nedensellik testleri ile analiz edilmektedir. Literatürdeki çalışmalara katkı sağlama bağlamında Türkiye ekonomisinde oluşan akaryakıt fiyatı verilerine Johansen Eşbütünleşme Testi uygulanmaktadır. Çalışmaya ait bulgulara göre değişkenler arasında uzun dönemli ilişkinin olduğu ve nedenselliğin yönünün ise genellikle dolar değişimlerinden akaryakıt fiyatlarındaki değişime doğru gerçekleştiği oransal olarak belirlenmektedir.



Keywords

Akaryakıt fiyatları, Döviz Kuru, Johansen Eşbütünleşme