Kronik hastalıklardan biri olan Son Dönem Böbrek Yetmezliği palyatif hastalıklar grubunda kabul edilmektedir. Zorlu tedavi sürecinin önemli bir parçası olan hasta yakınlarının da, yaşam koşulları ve psikolojileri hastalar kadar etkilendiği gözlenmektedir. (Arık, 2013) SDBY hastalarının nitelikli bir yaşam sürebilmesi yolculuğunda tıbbi desteğin yanında, sosyopsikolojik desteğin de ehemmiyetli bir rolü olduğu düşünülmektedir. (Arıkan, 2016). Bu çalışmada SDBY tanısı almış hasta yakınlarının, bakım verme sürecinde maruz kalabilecekleri olası ruhsal zorluklar ve yaşamdan aldıkları doyum üzerinde odaklanılmıştır. Araştırmada, yan hastalıkları olmadığı için böbrek nakli şansı olan hastalar ile yan hastalıkları olduğu için böbrek nakil şansı bulunmayan hasta yakınlarının duygusal pozisyonlarının karşılaştırılması ve bu değerlerin birbirini nasıl etkilediği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Öte yandan, sorulan “Nakil şansı olan ve olmayan hasta yakınlarının psikolojik durumları, stres seviyeleri, yaşam doyumları ve kişilik örüntüleri birbirinden farklı mı?” sorusuna yanıt aranmıştır. 2023 yılı şubat ayı ile 2024 mayıs ayları arasında yapılan bu araştırma, İstanbul, Ankara, Kocaeli ve Rize’de yaşayan hasta yakınlarıyla gerçekleştirilmiştir. 529’u kadın, 158’e erkek olmak üzere toplamda diyaliz tedavisi gören hasta yakınıyla görüşülmüştür. Çalışma nicel araştırma yöntemiyle yapılmıştır. Veriler anket usulü toplanmıştır. Verilerin toplanmasında katılımcılara Sosyodemografik Bilgi Formu, Yetişkin Yaşam Doyum Ölçeği, Vancouver Obsesif Kompulsif Envanteri, Beck Depresyon Ölçeği ve Beck Anksiyete Ölçeği uygulanmıştır. Kişilik bozukluklarının yaratacağı olası karışıklığın etkilerini ortadan kaldırmak için SCID-5 kullanılmıştır. Araştırmada, SDBY hasta hasta yakınlarının yaşam doyumu, psikolojik emareleri, OKB belirtileri ve kişilik örüntüleri arasındaki etkileşimin incelenmesinde Pearson Korelasyonu uygulanırken, aynı bilgilerin yordanması için hiyerarşik regresyon analizi yapılmıştır Sosyal ve demografik açılardan değişkenler açısından hasta yakınlarının yaşam doyumu, psikolojik açılardan belirtileri, OKB düzeyleri ve kişilik örgütlenme puanlarının kıyaslanması için ikili gruplarla bağımsız örneklem t-testi yapılmıştır. Histogram, ölçek puanlarının çarpıklık ve basıklık değerleriyle kontrol edilmiştir. Bu doğrultuda, parametrik testler uygulanmıştır. İstatistiki verilerin analizleri için SPSS 27.0 paket yazılımından faydalanılmış elde edilen sonuçlarda 0.05 altında kalan değerler anlamlı olarak kabul edilmiştir.
Stres, Depresyon, Anksiyete, Yaşam Doyumu, Organ nakli, OKB, Diyaliz,